در این فصل به معرفی مفهوم تصمیم گیری داده محور می پردازیم. هدف از بکارگیری علم داده چه در صنعت و چه در امور پژوهشی کمک به فرایند تصمیم گیری بر اساس داده هاست. این نوع از تصمیم گیری سالیان درازی است که وجود داشته است ولی در سالهای اخیر اهمیت بیشتری یافته است و گرایش به این نوع تصمیم گیری به یکی از جهت گیریهای استراتژیک سازمان ها تبدیل شده است. بنابراین مطالعه این مفهوم می تواند به ایجاد نگرش جامع در استفاده از داده ها کمک کند.
تعریف تصمیم گیری داده محور
با حجم بالای داده هایی که امروزه در دسترس است، سازمانها در صنایع مختلف در تلاش برای استفاده از داده ها برای کسب مزیت رقابتی هستند. در گذشته سازمان ها تنها می توانستند تیم هایی از متخصصین آمار، مدلسازی و تحلیل گران تشکیل دهند تا به صورت دستی به کاوش در داده ها بپردازند. اما از آن زمان کامپیوترها بسیار قدرتمندتر شدند، شبکه های کامپیوتری فراگیرتر شدند و الگوریتم هایی طراحی شدند که تحلیل های جامع تر و عمیق تری از الگوریتم های قدیمی تر ارائه می دهند. چنین تحولاتی در کنار هم منجر به تلاش گسترده ای در کسب و کارهای مختلف برای استفاده از علم داده در جهت اهداف کسب و کار شده است.
تصمیم گیری داده محور فرآیند تصمیم گیری بر اساس تحلیل داده ها به جای اتکای صرف به تجربه و شهود است. یک متخصص بازاریابی می تواند تنها بر اساس تجربه خود نوع تبلیغات برای محصول را انتخاب کند یا بر اساس داده های قبلی که نشان می دهد مشتریان چه طور به تبلیغات واکنش نشان می دهند. همین طور می تواند ترکیبی از این رویکردها را در تصمیم گیری خود داشته باشد. تصمیم گیری داده محور حالت همه یا هیچ ( یا صفر و یکی) ندارد. شرکتهای مختلف می توانند به تناسب شرایط خودشان از این رویکرد استفاده کنند.
بسیاری از سازمانها تصور می کنند که داده محور هستند چرا که گزارشهای زیادی دارند یا داشبوردهای زیادی برای آنها طراحی شده است. در حالی که لزوما چنین نیست. سازمانها زمانی داده محور عمل می کنند که داده های مناسب را جمع آوری کنند، داده ها معتبر باشند، تحلیل درستی روی آنها انجام شود، نتایج آنها در تصمیم گیری در نظر گرفته شود و منجر به اقداماتی شوند که ارزش داده ها در آنها کاملا قابل درک باشد. چنین ترتیبی زنجیره ارزش تحلیل داده ها نامیده می شود. تنها سازمان هایی داده محور هستند که بتوانند کل این زنجیره را تا رسیدن به تصمیم ها و اقدامات لازم در کسب و کار طی کنند.
تحلیل داده ها یک عنصر کلیدی در سازمان های داده محور است. اما اگر نتایج آن جدی گرفته نشود یا به درستی بکار گرفته نشود، سازمان داده محور نخواهد بود. سازمان برای داده محور بودن باید فرآیندهای لازم و فرهنگ تصمیم گیری بر اساس داده ها را داشته باشد به طوری که این تصميم ها روی کسب و کار سازمان موثر باشد. فرهنگ موضوعی چندبعدی است که کیفیت داده ها و به اشتراک گذاری آنها، استخدام و آموزش متخصصین علم داده، ارتباطات، ساختار سازمانی، طراحی شاخص ها و فرایندهای تصمیم گیری را دربر می گیرد.
استفاده درست از داده ها تنها یک مساله فنی نیست اینکه چه پایگاه داده هایی دارید یا چند متخصص علم داده استخدام کرده اید بلکه تعامل پیچیده ای بین داده هایی است که در اختیار دارید، این که در کجا ذخیره می شوند، انسانها چگونه با آنها کار می کنند و روی چه مسائلی در سازمان کار می شود و تصور می شود ارزش حل شدن دارند. بیشتر مردم راجع به فناوری صحبت می کنند اما سازمان های موفق می دانند که انسان ها چگونه با آنها کار می کنند و روی چه مسائلی در سازمان کار می شود و تصور می شود ارزش حل شدن دارند. بیشتر مردم راجع به فناوری صحبت می کنند اما سازمان های موفق می دانند که انسان ها در مرکز این فرایند پیچیده قرار دارند. در هر سازمانی پاسخ به سوالهایی از قبیل چه کسی روی داده ها کنترل و نظارت دارد؟ این افراد به چه کسانی گزارش می دهند؟ و چه طور تصمیم می گیرند که روی چه مسائلی کار کنند خیلی مهمتر این است که از پایگاه داده SQL Server استفاده می کنید یا Oracle.
معروفترین سازمان های داده محور شرکتهای اینترنتی هستند: گوگل، آمازون، فیسبوک و لینکدین. البته داده محور بودن در انحصار شرکتهای اینترنتی نیست. والمارت در استفاده از داده ها از دهه ۱۹۷۰ همواره پیشگام بوده است. این شرکت از اولین شرکت هایی است که از انباره داده های حجیم برای مدیریت موجودی کالاها استفاده کرد. در دهه ۱۹۸۰ والمارت اولین شرکتی بود که برای افزایش کیفیت داده های خود از اسکنرهای بارکد استفاده کرد و بعدها که تعداد فروشگاه ها و کالاها به سرعت افزایش یافت، اولین شرکت بزرگی بود که در فناوریهای RFID سرمایه گذاری کرد و در حال حاضر از فناوری های پیشرفته پردازش داده ها مانند هدوپ و کاساندرا استفاده می کند.
مزایای تصمیم گیری داده محور بر همگان آشکار شده است. اقتصاددانی به نام اریک برينجولفسن و همکارانش در دانشگاه های ام آی تی و وارتون مطالعه ای روی این موضوع انجام دادند که تصمیم گیری داده محور چه طور روی عملکرد شرکتها تاثیر می گذارد. آنها شاخصی را طراحی کردند که نشان می داد شرکتها تا چه حد از داده ها در تصمیم گیری استفاده می کنند و نشان دادند که به لحاظ آماری هر چه یک شرکت داده محورتر باشد بهره وری آن بیشتر است. حتی با در نظر گرفتن گستره وسیعی از متغیرهای مداخله گر چنین نتیجه ای بدست می آید. یک انحراف معیار بالاتر در شاخص طراحی شده به معنای چهار تا شش درصد بهره وری بیشتر است. همین مطالعه نشان داد که تصمیم گیری داده محور با نرخ بازگشت دارایی ها، بازگشت سهام، استفاده از دارایی ها و ارزش بازاری همبستگی مثبت دارد و این رابطه علی و معلولی به نظر می رسد. (2013 , Provost & Fawcett ) گزارش دیگری نشان داد که در سال ۲۰۱۴ هر دلاری که برای تحلیل داده ها هزینه می شود به طور میانگین 13/01 دلار بازگشت سرمایه دارد. این نسبت در سال ۲۰۱۱ میلادی 10/66 دلار بوده است.
مطالعه دیگری که در دانشگاه نیویورک انجام شد، این مورد را بررسی کرد که استفاده از فناوری های کلان داده ها تا چه اندازه می تواند به سازمان ها کمک کند. این مطالعه نشان داد که با کنترل متغیرهای مداخله گر احتمالی، استفاده از فناوری های کلان داده ها با یک تا سه درصد بهره وری بیشتر در مقایسه با یک سازمان میانگین در ارتباط است و یک انحراف معیار پایین تر با یک تا سه درصد بهره وری کمتر.
منبع : علم داده: مفاهیم و مهارت ها، سهرابی و ایرج
کپی برداری بدون ذکر منبع، بر اساس قانون جرائم اینترنتی و مادۀ 12 فصل سوم قانون جرائم رایانه ای غیر قانونی بوده و مجازات جزای نقدی و حبس دارد و شرعا نیز حرام است!
اگر در زمینه علم داده و داده کاوی در حال تحقیق یا پیاده سازی پروژه یا پایان نامه هستید برای گرفتن مشاوره یا دادن سفارش انجام با ما تماس بگیرید. آکادمی داده در تلگرام، واتزآپ و تمامی پیام رسان های ایرانی(سروش، آی گپ، بله و ویسپی) با شماره 09120637751 حضور دارد برای ارتباط از طریق ایمیل آدرس جیمیل: dataacademyir@gmail.com می باشد.
افتخار آکادمی داده، همسفر بودن با شما در راه یادگیری علم داده است.